Uvećane grudi kod muškaraca uzrokuju neugodnost i gubitak SAMOPOUZDANJA
Za portal i časopis Beautiful piše: 
prof. dr. Reuf Karabeg, specijalista opšte hirurgije, plastične, rekonstruktivne i estetske hirurgije
Ginekomastija predstavlja povećanje muških grudi koje može nastati kao rezultat mnogih faktora.Kada se uzrok ne otkrije, a to nije rijetko, govorimo o ginekomatiji nepoznatog uzroka.
Najčešće se javlja kao rezultat neizbalansiranosti nivoa hormona testosterona i estrogena. Zbog toga se pojavljuje u periodu puberteta ili u srednjim godinama, nakon pedesete godine života. Može nastati i kao nuspojava uzimanja steroida koji utječu na nivo hormona.
Jedan od 3 muškarca mlađih od 40 godina ima problem sa ginekomastijom. Fiziološka ginekomastija se javlja u neonatalnom periodu (u toku prva 3 mjeseca života) kada estrogeni majke prolaze kroz placentu do ploda. Adolescentna ginekomastija nastaje oko 14. godine života zbog povećanog odnosa estrogen-progesteron. Povlačenje ginekomastije se dešava do kraja puberteta a u 10 % slučajeva se zadržava i nakon toga.
Ginekomastija može biti jednostrana ili obostrana. Kada je jedna dojka uvećana, treba isključiti tumoroznu tvorevinu. Prava ginekomastija je praćena obostranim povećanjem žljezdanog tkiva dojki većeg od 4 cm u prečniku i koje je tvrde konzistencije. Neki muškarci genetski imaju višak masnih ćelija na grudima što predstavlja lipomastiju ili lažnu ginekomastiju.
Naglašavam, kada je muška žlijezda uvećana zbog masnih ćelija, zovemo je lažnom a kada je povećana zbog žljezdanog tkiva, radi se o pravoj ginekomastiji. To je važno razlikovati radi pravilnog liječenja. Obje se liječe operativno ali različitim metodama, izdvaja dr.Karabeg.
Psihološki i socijalni aspekti
Osobe sa povećanim mliječnim žljezdama dojki se često osjećaju nesigurno, neatraktivno i neprivlačno. Povlače se ponekad u sebe, pokušavaju prikriti deformitet. Oblače čvrste midere ispod odjeće i u najtoplije vrijeme. To naravno, ograničava i remeti svakodnevni socijalni život, takve osobe na bazenima ili na plaži ne skidaju majicu, kupaju se u njoj. Misle da ih svako posmatra. Naravno, nije svaka osoba opterećena ovakvim izgledom, ali mlađe osobe najčešće jesu. Često izbjegavaju druženja i zabave. Ponekad budu zadirkivani od vršnjaka koji znaju biti jako grubi.
Uzroci
Pojedina oboljenja koja nastaju zbog poremećaja u strukturi hromozoma praćena su ginekomastijom. Tumori testisa mogu biti praćeni ginekomastijom, kao i poremećaj aktivnosti enzima koji pretvara testosteron u estrogen. Povećana aktivnost štitne žlijezde može biti praćena ginekomastijom. Lijekovi mogu dovesti do ginekomastije, a to su preparati digitalisa koje uzimaju srčani bolesnici, lijekovi koji sprečavaju sintezu testosterona (ketokonazol) ili njegovo stvaranje (spironolakton). Mnoge sistemske bolesti (ciroza jetre, uremija) su također uzroci nastanka ginekomastije. Na rast muških dojki utječu i spoljni faktori (upotreba alkohola u većim količinama i droge-marihuana na prvom mjestu).
Simptomi i faktori rizika
Osobe sa ginekomastijom osjećaju da su im grudi osjetljive, veoma rijetko i bolne. Zbog otečenog tkiva žlijezda dojke poprimaju oblik koji liči na ženske dojke sa uvećanim bradavicama. Uzrok pojave žljezdanog tkiva u muškim dojkama treba pokušati otkriti jer postoji mogućnost da se radi o nekoj bolesti dojke ili nekoj sistemskoj bolesti. Uvećane dojke su nekada simptomi endokrinih poremećaja, tumora, ciroze jetre. U faktore rizika spada uzimanje određenih lijekova, steroida, alkohola i droga.
Kada muškarac ima ginekomastiju a uzrok je nejasan, treba uraditi laboratorijske analize. Urade se hormoni koji kontroliraju rad štitne žljezde kao tiroksin, tireostimulišući hormon ali i polni hormoni kao testosteron, estradiol, prolaktin. Utrazvuk grudi je važan za otkrivanje eventualnog tumora, ali i za razlikovanje vrste ginekomastije (lažna ili prava). Ako su svi nalazi u granicama normale radi se o idiopatskoj ginekomastiji (nepoznatom uzroku).
Prijeoperativna priprema
Prije samog zahvata potrebno je uraditi pregled kod endokrinologa kako bi se izbjegli neki drugi oblici bujanja tkiva grudi. Neophodan je i pregled urologa. Pravu ginekomastiju treba razlikovati od drugih bolesti dojke i tumora, koji su obično bolni. Također, treba je razlikovati od rasta grudi kod gojaznih osoba kada je obično tzv. lažna ginekomastija. Problem uvećanih muških grudi koji nastaje zbog viška žljezdanog ili masnog tkiva ili kombinacijom, ne može se spriječiti, ali se može uspješno korigovati.
Prednost u prijeoperativnoj pripremi je da odluku o najboljoj metodi, uz suglasnost pacijenta, u našoj poliklinici ,,Karabeg” donose 3 plastična i estetska hirurga (prim.dr. Amela Karabeg, dr.Danijela Crnogorac i dr.Reuf Karabeg).
Operativna tehnika
U zavisnosti od toga da li je uzrok povećanja dojki masno ili žljezdano tkivo radi se liposukcija ili hirurško uklanjanje žljezdanog tkiva. Slučajevi ginekomastije gdje preovladava masno tkivo koriguje se liposukcijom. Kod slučajeva kada je uvećana žlijezda, ista se odstranjuje hirurški, a kod deformacije gdje su uvećane i žlijezde i ima višak masnog tkiva primjenjuje se kombinovana tehnika. Prilikom hirurškog odstranjenja žljezdanog tkiva rez je na granici kože i bradavice (areole). Ako se radi o većoj količini masnih ćelija i većem volumenu žlijezde, kao i o višku kože, rez se širi izvan granice bradavice kada se uz žljezdano tkivo odstranjuje i višak kože. Kada je u pitanju pseudoginekomastija bilo kog stepena može se korigovati liposukcijom, a kada je u pitanju tvrda (fibrozna) ginekomastija čak I i II stepena radi se hirurško odstranjenje žlijezde jer se žlijezda ne može odstraniti liposukcijom. Odstranjeno žljezdano tkivo se šalje na patohistološku analizu.
Oporavak
Operativni zahvat se radi u opštoj anesteziji mada kod manjih ginekomastija može i u lokalnoj anesteziji. Nakon dan-dva pacijent se vraća normalnim aktivnostima. Najčešće nakon otpusta, pošto se radi globalno o mladim muškarcima, prije kuće posjete i neko drago mjesto i popiju kafu, jer je postoperativni tok bezbolan ili najminimalnije bolan dan-dva i sve se kupira sa blagim analgeticima. Teže fizičke aktivnosti treba izbjegavati u periodu od 4 sedmice. Drenovi se vade nakon 24h a konci se vade nakon 10 dana. Elastični steznik se primjenjuje da bi se otoci brže povukli i koža retrahovala i nose se 4 sedmice. Efekat operacije je odmah vidljiv, ali definitivan izgled dojki, bez otoka, može se vidjeti nakon par nedjelja. Pacijenti su veoma zadovoljni dobijenim rezultatom.
Rizik od karcinoma
Oko 1% svih slučajeva karcinoma dojke čine slučajevi zabilježeni kod muškarca. Karcinom se obično javlja na jednoj strani, kao zadebljan čvorić, izazivajući pojavu rupica na koži, povlačenje bradavice i u kasnijoj fazi-povećanje limfnih čvorova pazuha sa iste strane. Muškarci sa ginekomastijom imaju 5 puta veći rizik od nastanka karcinoma u odnosu na muškarce koji nemaju ovaj problem. Ginekomastija sama po sebi nije prekancerozna, ali promjene hormona (skok nivoa estrogena i pad nivoa androgena) koje izazivaju ginekomastiju povećavaju rizik od karcinoma dojke. Rak testisa u kliničkoj slici ima ginekomastiju, ali ne znači da svaka osoba koja ima ginekomastiju ima i tumor testisa.
Zaključak
Osobe sa ginekomastijom treba razumjeti i nikako ih zadirkivati.
Treba podržati njihovu odluku da riješe svoj problem. Razne dijete, promjena ishrane, masaže neće pomoći. Bildanje neće dati rezultat. Čak može i da ga pogorša. Nikakvi lijekovi ne pomažu. Jedino rješenje je operativni zahvat iskusnog plastičnog hirurga. Prva prilika je ujedno i najbolja za postizanje najoptimalnijeg rezultata. Ako se operacija ne izvede najprikladnije, može doći do komplikacija tj. deformiteta prsne regije koji je teško korigirati. Malo gdje operaciju treba izvesti iskusan plastični hirurg, kao u ovim slučajevima. Pacijenti su beskrajno zadovoljni razultatom operativnog zahvata. Poboljšanje psihosocijalnog statusa i vlastitog imidža je konsekvenca uspješnog operativnog zahvata.